Προτάσεις για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου παροχής ευεργετημάτων σε ευάλωτους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας
Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/2010 απόφαση του Υφυπουργού ΠΕΚΑ – όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και ισχύει – η ένταξη των δικαιούχων καταναλωτών στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (Κ.Ο.Τ.) πραγματοποιείται, κατόπιν αιτήσεώς τους, για ένα ολόκληρο έτος. Εν συνεχεία, η παραμονή στο συγκεκριμένο ειδικό τιμολογιακό καθεστώς των ήδη ενταχθέντων καταναλωτών προϋποθέτει την υποβολή νέας αίτησης εντός δυο (2) μηνών από τη λήξη της οριζόμενης ή της παραταθείσας προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων καθώς και τη διενέργεια επανελέγχου της συνδρομής των απαιτούμενων από τον νόμο προϋποθέσεων. Ανάλογες ρυθμίσεις υφίστανται και για την ανανέωση ένταξης ευάλωτων καταναλωτών στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών (Μ.Ε.Π), με τη διαφορά ότι στην περίπτωση έγκρισης της παραμονής τους στο Κ.Ο.Τ. επέρχεται αυτόματα η επανυπαγωγή στο Μ.Ε.Π.
Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει δεχθεί σημαντικό αριθμό αναφορών σχετικά με την ως άνω προβλεπόμενη διοικητική διαδικασία. Ειδικότερα, ευάλωτοι καταναλωτές, οι οποίοι είχαν καταστεί δικαιούχοι του Κ.Ο.Τ., διαμαρτυρήθηκαν ότι εξήλθαν προσωρινά του οικείου προνομιακού καθεστώτος, παρότι πληρούσαν τις νόμιμες προϋποθέσεις παραμονής σε αυτό, εξαιτίας της μη εμπρόθεσμης υποβολής της απαιτούμενης αίτησης ανανέωσης.
Κατόπιν των ανωτέρω – και δοθέντος ότι έχει προβλεφθεί, βάσει της υπ’ αριθ. 424/2019 απόφασης του Υπουργού Επικρατείας, η διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών της Α.Α.Δ.Ε. και της Η.Δ.Ι.Κ.Α ΑΕ, με στόχο την άντληση και διασταύρωση στοιχείων και πληροφοριών για την αξιολόγηση των υποβαλλόμενων αιτήσεων υπαγωγής στο Κ.Ο.Τ. – ο Συνήγορος του Πολίτη παρενέβη εγγράφως προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης προτείνοντας τη θέσπιση της άπαξ υποβολής αίτησης ένταξης στο Κ.Ο.Τ. και στο Μ.Ε.Π. καθώς και της αυτεπάγγελτης διενέργειας ετήσιου διοικητικού ελέγχου επί των νόμιμων προϋποθέσεων παραμονής των καταναλωτών στο οικείο καθεστώς, προκειμένου να αποφεύγονται καταστάσεις προσωρινής απώλειας νομίμων δικαιωμάτων.
Περαιτέρω, στο πλαίσιο της ιδίας παρέμβασης, σε σχέση με τη διαδικασία ελέγχου των προϋποθέσεων ένταξης ευάλωτων καταναλωτών στο ΚΟΤ, διατυπώθηκαν, από την Αρχή, οι ακόλουθες επισημάνσεις-προτάσεις:
Βάσει της υπ’ αριθ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/2010 αποφάσεως του Υφυπουργού ΠΕΚΑ – όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και ισχύει – η εξακρίβωση της ιδιότητας του ατόμου με αναπηρία ή της μεταβολής της οικογενειακής κατάστασης (απόκτηση πρόσθετου τέκνου) διενεργείται αποκλειστικά μέσω της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης εισοδήματος, η οποία όμως αφορά το προηγούμενο του έτους ένταξης στο Κ.Ο.Τ. (φορολογικό) έτος. Συνεπεία της ανωτέρω κανονιστικής ρύθμισης, ευάλωτα νοικοκυριά τα οποία αποκτούν τέκνο ή έχουν στη σύνθεσή τους μέλη που πιστοποιήθηκαν ως άτομα με αναπηρία κατά τη διάρκεια ενός οικονομικού έτους, δεν δύνανται να απολαύσουν το σχετικό ευεργέτημα ευθύς αφότου επέλθουν οι σχετικές μεταβολές και υποχρεούνται να περιμένουν τη φορολογική δήλωση του επόμενου οικονομικού έτους προκειμένου να δηλώσουν τα νέα στοιχεία αναφορικά με την αναπηρία ή την οικογενειακή κατάσταση και να αιτηθούν εν συνεχεία την υπαγωγή στο Κ.Ο.Τ. Λαμβανομένου δε υπόψη ότι το σχετικό ευεργέτημα δεν τυγχάνει, σύμφωνα με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, αναδρομικής εφαρμογής – δηλαδή παρέχεται στους δικαιούχους ευάλωτους καταναλωτές από τον χρόνο έγκρισης της σχετικής αιτήσεώς τους και εφεξής και όχι από τον χρόνο επέλευσης των ως άνω μεταβολών- καθίσταται αντιληπτό ότι η ελλιπής νομοθετική πρόνοια έχει εν προκειμένω ως επακόλουθο τη μη ανεκτή δικαιοκρατικά απώλεια απονεμόμενων δικαιωμάτων.
Ενόψει των προεκτεθέντων, η Αρχή πρότεινε την τροποποίηση του κανονιστικού πλαισίου για την άρση της ανωτέρω δυσμενούς συνθήκης και τη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών της Η.Δ.Ι.Κ.Α ΑΕ με το ηλεκτρονικό σύστημα υποστήριξης των ΚΕΠΑ και με το πληροφοριακό σύστημα Δημοτολογίων-Ληξιαρχείων για την άντληση και επικαιροποίηση των απολύτως αναγκαίων σχετικών στοιχείων και πληροφοριών.
Συνοδευτικά αρχεία: